De potentiële werkzaamheidsgraad voor Vlaanderen bedraagt, op basis van cijfers van 2023, 80,2%. Dit ligt in lijn met de werkzaamheidsdoelstelling van 80%. De realisatie hiervan vraagt echter om ambitieus beleid en een aanpak van verschillende knelpunten.
Grote verschillen bij doelgroepen
Uit een onderzoek van Steunpunt Werk blijkt dat de transitie naar werk voor niet-beroepsactieven sterk verschilt per groep. Sommige groepen, zoals zoekenden of niet-beschikbare niet-beroepsactieven, hebben een grotere instroom naar werk. Toch blijft deze instroom lager dan die van werklozen, deels door drempels zoals ontmoediging, taalbarrières, of zorgverplichtingen. Het aanpakken van deze drempels, zoals betere kinderopvang, levenslang leren, en een sterkere combinatie van werk en zorg, kan de instroom verhogen.
Knelpunten en uitdagingen
Huisvrouwen en -mannen hebben een beperkte instroom naar werk. Veel van hen kiezen vrijwillig voor zorgtaken die buiten de arbeidsmarkt vallen, wat waardevol is voor de samenleving. Toch is het belangrijk om hun toegang tot de arbeidsmarkt open te houden en drempels weg te nemen. Bij arbeidsongeschikten zijn er ook uitdagingen, zoals het bespreekbaar maken van werkhervatting, minder administratieve lasten en meer focus op mogelijkheden in plaats van ziekte. Een goed re-integratiebeleid is hierbij essentieel, maar veel werkgevers voldoen hier nog niet aan.
Werkgevers in kmo’s ervaren extra moeilijkheden bij re-integratie door financiële onzekerheid en beperkte kennis. Betere begeleiding en ondersteuning voor deze werkgevers is cruciaal. Daarnaast kan gedeeltelijke erkenning van arbeidsongeschiktheid, met een gedeeltelijke uitkering, de overstap naar werk vergemakkelijken.
De theoretische werkzaamheidsgraad in Vlaanderen kan stijgen tot 80,2% als de instroom naar werk wordt verhoogd en de uitstroom wordt beperkt. Dit vraagt om ambitieus beleid dat focust op preventie, arbeidsproductiviteit, en arbeidsorganisatie. Alleen zo kan Vlaanderen zijn arbeidsmarkt duurzaam versterken richting 2030.
Bron: Steunpunt Werk, 16 december 2024, Transities van de arbeidsreserve naar de arbeidsmarkt in Vlaanderen: kansen en uitdagingen voor een 80% werkzaamheidsgraad
