De ministerraad keurt op voorstel van eerste minister Alexander De Croo een ontwerp van omzendbrief goed inzake een deontologische code voor regeringsleden.
Het ontwerp van omzendbrief heeft als doel om middels een code de deontologische grondbeginselen en de gedragsregels van de regeringsleden, alsook een aantal werkingsregels van de regering te verduidelijken en aan te vullen.
Het omvat de grondbeginselen algemeen belang, gelijkheid en waardigheid, alsook de gedragsregels inzake:
integriteit
verantwoordelijkheid
belangenconflicten
aanvaarden en uitoefenen van mandaten
giften en diverse voordelen
onafhankelijkheid
eerbiediging van het privéleven
transparantie
vertrouwelijkheid en discretie
verplichtingen na afloop van het mandaat
Een mandataris dient genomen beslissingen te respecteren.
Bij die regels zitten er verschillende die voor zich spreken. Dat leden van de regering alleen aan het algemeen belang mogen denken, dat ze zonder vorm van discriminatie ten dienste moeten staan van de burgers, en dat ze zich gepast en respectvol moeten gedragen bijvoorbeeld. Ministers en staatssecretarissen moeten het parlement altijd eerlijk, correct en volledig informeren, ze moeten opletten voor belangenconflicten, en ook na afloop van hun mandaat moeten ze opletten welke functies of voordelen ze aanvaarden.
Het meest opmerkelijke element zit in het luikje “werking van de regering”. Daarin wordt expliciet gezegd dat de regering werkt op basis van algemene consensus: “Wanneer er in belangrijke aangelegenheden een standpunt bepaald is door de regering, is het in geen geval aanvaardbaar dat een regeringslid openlijk voorbehoud maakt, zelfs niet wanneer het gaat om een aangelegenheid die tot zijn bevoegdheidssfeer behoort. Als een regeringslid fundamentele bezwaren heeft, zijn er twee mogelijkheden: ofwel de lijn van de Regering volgen en zich onthouden van kritiek op mogelijke beslissingen, ofwel ontslag aanbieden.”
Volgens het kabinet van premier De Croo geldt de regel enkel voor wie fundamentele bedenkingen wil uiten bij beslissingen. “Men kan zich niet zomaar distantiëren van genomen beslissingen. Zo werkt ieder schepencollege of elke regering in dit land.”
Bron: Ministerraad Federale Regering, 16 juni 2023
Bron: VRT-NWS, zaterdag 17 juni 2023