In de gemeente- of OCMW-raad vertegenwoordigt een raadslid de inwoners en neemt samen met de andere raadsleden beslissingen. Individueel heeft een raadslid echter geen beslissingsbevoegdheid; alleen wanneer een meerderheid in de raad instemt met een voorstel, wordt dit een officieel besluit. Raadsleden zijn medeverantwoordelijk voor het afwegen van lokale behoeften en het maken van doordachte beleidskeuzes. In sommige gevallen zijn ze ook betrokken bij het bestuur van gemeentelijke en OCMW-diensten en ontwikkelen ze een professionele relatie met het managementteam.
De rol van een raadslid gaat verder dan alleen besluiten nemen; het houdt ook democratische controle in. Raadsleden zien erop toe dat het beleid correct wordt uitgevoerd en dat regels worden nageleefd. Daartoe heeft de decreetgever hen speciale rechten toegekend, zoals het recht om punten op de agenda te zetten, toegang tot gemeentelijke documenten, het recht om gemeentelijke diensten te bezoeken en de mogelijkheid om vragen te stellen aan de burgemeester en het college.
Daarnaast speelt burgerparticipatie een essentiële rol. Raadsleden dragen verantwoordelijkheid voor de beleidskeuzes van de gemeente en het OCMW en informeren burgers over de achterliggende redenen, zelfs als ze zelf tegen een bepaald besluit hebben gestemd. Het betrekken van de burgers is een kerntaak van de gemeenteraad, waarbij raadsleden nadenken over zinvolle manieren om de bevolking bij het bestuur te betrekken en hen te informeren met feiten en achtergrondinformatie.
Bron: VVSG, Welke rollen heb je als raadslid?
