De kwaliteit van het onderwijs staat op veel fronten ter discussie. Eén van de aspecten waar naar verwezen wordt, is de kwaliteit van de leerkracht. Daarbij wordt ook gekeken naar de kwaliteit van de lerarenopleiding.
Een diploma van leerkracht garandeert onvoldoende dat iemand klaar is om voor de klas te staan. Dat zegt de Vlaamse Onderwijsraad (Vlor), die de lerarenopleidingen wil verbeteren.
De nood aan een kwaliteitsvolle lerarenopleiding
Een kwaliteitsvolle lerarenopleiding die leraren startbekwaam aan het begin van hun onderwijsloopbaan brengt, is essentieel in het licht van de ambitie om kwaliteitsvol onderwijs te bieden aan kinderen en jongeren.
Het belang van de lerarenopleiding kan niet overschat worden. Leraar zijn is complex en de maatschappelijke verwachtingen zijn hoog. De lerarenopleiding biedt het meest duurzame fundament om als leraar in de klas aan de slag te gaan en te blijven.
Lerarenopleidingen geven hun opleidingen vorm in een uitdagende context. Het leerplichtonderwijs kent een aantal complexe vraagstukken op vlak van onderwijskwaliteit. In het maatschappelijk debat daarover wordt ook kritisch gekeken naar de lerarenopleidingen. Ook de groeiende diversiteit en de maatschappelijke vragen aan onderwijs stellen de lerarenopleidingen en scholen op de proef. Scholen en de bredere samenleving hebben vragen bij de variatie tussen de lerarenopleidingen. Zijn leraren steeds voldoende gewapend wanneer ze starten aan hun loopbaan? Tot slot zorgt het lerarentekort voor een bijkomende druk op lerarenopleidingen en scholen. Het aantal flexibele trajecten stijgt. Die vragen maatwerk en een aangepaste aanpak. De verwachting leeft ook dat leraren snel opgeleid kunnen worden of dat ze kunnen voorbereid worden op een onderwijsloopbaan zonder dat ze een lerarenopleiding behalen. Deze context zet de competenties van een leraar en het recht op kwaliteitsvol onderwijs van leerlingen sterk onder druk.
Opdracht en inhoud lerarenopleiding
Als we studenten in de lerarenopleiding willen opleiden tot de veelzijdige professional die het onderwijs en de samenleving nodig heeft, dan heeft de lerarenopleiding drie belangrijke opdrachten: kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming.
De basiscompetenties zijn nog steeds een actueel kader die mee dienen als referentie voor het curriculum en het beoordelingskader voor studenten in de lerarenopleidingen. Ze sluiten aan bij de visie op de leraar als professional, die ook aansluit bij de vijf bouwstenen van het lerarenberoep. Het diploma leraar moet de startbekwaamheid garanderen, voor alle rollen en verantwoordelijkheden die in de basiscompetenties opgenomen zijn.
De Vlor benadrukt het belang van een evenwichtig curriculum, bestaande uit drie componenten: de vakinhoud, de vakdidactiek en algemeen pedagogisch-didactische inhouden.
Aanbevelingen
De Vlor doet een aantal aanbevelingen om de lerarenopleidingen te versterken in hun ambitie en decretale opdracht om startbekwame leraren af te leveren. De Vlor ziet daarin een specifieke rol weggelegd voor de lerarenopleidingen zelf, maar ook voor scholen en de overheid. Het uitgangspunt is dat lerarenopleidingen zelf verantwoordelijkheid opnemen om de uitdagingen aan te gaan en dat de overheid hierin een ondersteunende rol heeft.
Bron:
Lees ook: VLOR, 14 september 2023, Lerarenopleiding als fundament voor sterke leraren en kwaliteitsvol onderwijs
De Morgen, 18 september 2023. Voor het eerst stelt nu ook het onderwijsveld zelf vraagtekens bij de lerarenopleidingen
De Standaard, 18 september 2023. Leidt de lerarenopleiding wel goede leerkrachten op?
